Sharpei

Een Sharpei is een hondenras uit China. Zo een met te veel vel. In 1988 werd de rasvereniging voor dit ras in Nederland, de SCN, opgericht. Ik, Guus Blokland, toen nog diergeneeskundestudent, ben lid geworden, in 1993 bestuurslid en in 1996 (inmiddels dierenarts) voorzitter. Bijzonder is het ras zeker. Vanwege zijn aard en eigenaardigheden en interessant in veterinair opzicht want zorgeloos zijn ze op dit gebied zeker niet.

Eigenaardig is in ieder geval de naam. Die komt uit China, maar zoals wij hem schrijven en uitspreken is het een Nederlandse verbastering van een op z’n fonetisch Engels uitgesproken en opgeschreven Chinees woord. Zelfs over de schrijfwijze kun je twisten want wat is nou goed: Sharpei, Shar Pei, Shar-Pei, SharPei of Shar pei?. Ik denk dat in ieder geval het streepje in Shar-Pei niet goed is (en dat terwijl Shar-Pei in Nederland meestal zo geschreven wordt). Kun je nog discussieren over of het twee afzonderlijke woorden zijn (shar en pei) of dat het 1 woord is (sharpei).

Het is in ieder geval zo, omdat het in Nederland een rasbenaming is, je het met een hoofdletter schrijft. Zijn het twee afzonderlijke woorden, dan is het wat stijl betreft mooier om met twee hoofdletters te schrijven (dus Shar Pei), als het een samengetrokken woord is dan zou het “Sharpei” moeten zijn maar is SharPei niets anders dan een andere stijlvorm.

De betekenis van Shar en Pei is niet geheel eenduidig. Je moet niet vergeten dat het ras via Engelstalige landen tot ons is gekomen. De in het chinees uitgesproken benaming is zodoende in eerste instantie als Engels fonetisch woord opgeschreven. Dat Shar (of Shah of Sha) zand betekent is wel duidelijk maar de ij-klank kennen ze in het Engels niet. Ons ‘pei’ is in het Engels hetzij ‘pi’ (spreekt uit ‘pai’) hetzij ‘pei’ (spreekt uit ‘pee’). Zeggen de chinezen dus ‘pi’ (= pai) dan betekent het “huid” en heb je te maken met twee afzonderlijke zelfstandige naamwoorden “zand” en “huid” die in het Nederlands wel kunnen samensmelten tot één woord “zandhuid” maar in het Chinees niet; de twee woorden blijven twee afzonderlijke karakters. Bovendien is het zelfstandige naamwoord “zand” geplaatst voor het zelfstandig naamwoord “huid” niet ineens een aanwijzend of bepalend voornaamwoord geworden; dat zou namelijk de betekenis ervan en daarmee ook de uitspraak veranderen.

Shar en Pei zijn dus twee afzonderlijke woorden tenzij de chinezen niet “sha pai” zeggen, maar “sha pee” en daar zit nou net het probleem: in het chinees heb je ook dialecten zullen we maar zeggen. Maar goed, stel het is “sha pee”, dan schrijven de Engelstaligen Shar Pei en zeggen wij “sjarpij” en is de betekenis van ‘pei’ wat eigenlijk ‘pee’ is: lijkend op, passend bij, gekwalificeerd voor, gemaakt voor etc. Het ‘pei’ is dan wel een soort van bepalend voor ‘shar’ en is sharpei (wat eigenlijk sharpee moet zijn) dus één woord dat “op zand gelijkend” betekent. Sharpei is in dit geval dus één woord.

Maar wat het nou werkelijk is? Wie het weet mag het zeggen………………